
YOSHLAR STARTAPLARI UCHUN YANGI IMKONIYATLAR
Behruz Shamsutdinov,
TDYU boʻlim boshligʻi
Mamlakatimiz rahbari Shavkat Mirziyoyev tashabbusi bilan yoshlarning yorqin kelajagi yoʻlida yana bir muhim qadam tashlandi. 2025-yil 14-fevraldagi PQ-60-son qarori va unga asosan qabul qilingan Oʻzbekiston Respublikasi Vazirlar Mahkamasining 2025-yil 10-iyuldagi 426-son qarori bilan yoshlar tadbirkorligini qoʻllab-quvvatlash tizimi tubdan takomillashtirildi.
Prezident farmoyishi bilan Yoshlar ishlari agentligi huzurida Yoshlar tadbirkorligini rivojlantirish davlat maqsadli jamgʻarmasi tashkil etildi. Bu jamgʻarmaning mablagʻlari 100 million AQSH dollari ekvivalentiga, yaʼni taxminan 1,3 trillion soʻmga yetkaziladi. Bunday koʻlamli moliyaviy qoʻllab-quvvatlash yoshlar tadbirkorligi tarixida misli koʻrilmagan hodisadir.
Jamgʻarma mablagʻlari davlat budjetidan ajratiladigan 200 milliard soʻm, xalqaro moliya institutlarining resurslari, homiylik xayriyalari va boshqa qonuniy manbalar hisobidan shakllanadi. Bu choralar orqali kamida 50 ming nafar yoshning bandligini taʼminlash va ularni tadbirkorlikka jalb qilish koʻzda tutilgan.
Yangi tizim yoshlarga eng qulay shartlarda kreditlar olish imkoniyatini beradi. 100 million soʻmgacha kreditlar yakka tartibdagi tadbirkorlar, dehqonchilik va hunarmandchilik bilan shugʻullanuvchilar hamda oʻzini oʻzi band qilgan yoshlar uchun 1 yillik imtiyozli davr bilan 5 yilgacha muddatga ajratiladi.
Bundan tashqari, 200 million soʻmgacha kreditlar savdo va xizmat shoxobchalarini tashkil etish, yoʻllar boʻyi va jamoat joylarida biznes ochish uchun moʻljallangan. Bu orqali 2025-yilda 1 mingta savdo va xizmat shoxobchasi tashkil etilishi rejalashtirilgan.
Yuqori qoʻshilgan qiymat yaratuvchi loyihalar va yoshlarni ishga joylashtiradigan biznes gʻoyalar uchun 2 milliard soʻmgacha kreditlar ajratiladi. Qishloq xoʻjaligi kooperativlari esa 2,5 milliard soʻmgacha kredit olish imkoniyatiga ega boʻladi.
Prezident tashabbuslari doirasida foizsiz qarzlar ham joriy etiladi. Bino va inshootlar qurish uchun bazaviy hisoblash miqdorining 6 ming baravarigacha qarz 3 yilgacha muddatga boʻlib-boʻlib toʻlash sharti bilan beriladi. Xorijiy tillarga oʻqitish markazlari ochish uchun bazaviy hisoblash miqdorining 320 baravarigacha foizsiz qarz ajratiladi.
Bu choralar orqali yoshlar nafaqat oʻz bizneslarini boshlash, balki taʼlim sohasida ham faoliyat yuritish imkoniyatiga ega boʻladilar. Ayniqsa, olis va chekka hududlardagi yoshlar uchun bu yangi istiqbollar ochadi.
Prezidentimiz alohida eʼtibor bergan yoʻnalish startaplarni qoʻllab-quvvatlashdir. “Yoshlar ventures” venchur jamgʻarmasi orqali istiqbolli gʻoyalar uchun 500 million soʻmgacha, Oʻzbekiston bozorida muvaffaqiyatli loyihalar uchun 1 milliard soʻmgacha, xorijiy bozorga chiqish uchun 2 milliard soʻmgacha investitsiya mablagʻlari ajratiladi.
Ekspertlar va mentorlar jalb qilish xarajatlarining 50 foizigacha, lekin 100 million soʻmdan oshmagan miqdorda qoplanadi. Xalqaro inkubatsiya va akseleratsiya dasturlarida ishtirok etish xarajatlarining 50 foizigacha, lekin 10 ming dollargacha qoplash nazarda tutilgan.
2025-yil yakuniga qadar yoshlar tadbirkorligini qoʻllab-quvvatlash tizimini raqamlashtirish boʻyicha elektron platforma ishlab chiqiladi. Bu platforma orqali yoshlar oʻz arizalarini topshirish, loyihalarini taqdim etish va moliyaviy qoʻllab-quvvatlash olish jarayonini sezilarli darajada soddalashtiradi.
Elektron platformaga “Raqamli hukumat” tizimining idoralararo integratsiyalashuv platformasi orqali turli vazirlik va idoralarning maʼlumotlar bazalari, shu jumladan avtomatlashtirilgan skoring tizimi ulanadi.
Prezident farmoyishi bilan jamgʻarma faoliyati toʻliq shaffof tarzda amalga oshiriladi. Barcha hisobotlar Yoshlar ishlari agentligi saytida muntazam ravishda eʼlon qilinadi. Korrupsiyaga qarshi kurashish agentligi jamgʻarma resurslaridan foydalanish boʻyicha hisobotlarning oʻz vaqtida va toʻliq nashr etilishini nazorat qiladi.
Har chorakda batafsil hisobotlar taqdim etiladi va jamgʻarmaning har bir soʻmi qayerga sarflanayotgani haqida aniq maʼlumotlar beriladi. Bu shaffoflik tamoyili yoshlarning davlat siyosatiga boʻlgan ishonchini yanada mustahkamlaydi.
Yangi tizim 18-30 yosh oraligʻidagi Oʻzbekiston fuqarolari, yosh tadbirkorlar tomonidan tashkil etilgan yuridik shaxslar, qishloq xoʻjaligi kooperativlari va zamonaviy kasblarga oʻqitish markazlarini qamrab oladi. Bu keng qamrov barcha sohalarda yoshlar faolligini ragʻbatlantiradi.
Daryo va kanal boʻylarida dam olish maskanlari, turizm obyektlari barpo etish uchun maxsus yer uchastkalari ajratiladi. Magistral yoʻllar boʻyi va jamoat joylarida yangi biznes imkoniyatlari yaratiladi.
Bizningcha, Prezident Shavkat Mirziyoyevning bunday tashabbuslari yoshlarimizning tadbirkorlik yoʻlidagi eng katta toʻsiqlarni bartaraf etadi. Moliyaviy muammolar tufayli oʻz gʻoyalarini amalga oshira olmaslik muammosi endi tarixga aylanadi. Bu yoshlarimizning kelajagiga sarmoya, mamlakatimizning iqtisodiy rivojlanishiga hissa va milliy brendlarimizni yaratishga yoʻnaltirilgan ulkan ishdir.
Har bir yosh tadbirkor uchun oʻz biznesini boshlash va rivojlantirish uchun qulay sharoitlar yaratildi. Endi faqat gʻoya, iroda va mehnatsevarlik kifoya. Yoshlar, imkoniyat sizning qoʻlingizda! Foydalaning va oʻz orzularingizni amalga oshiring!