Ozor berma: Hayot, o‘lim va neyrojarrohlik” kitobi taniqli neyrojarroh Henri Marsh tomonidan yozilgan bo’lib, uning kasbiy faoliyati davomida boshidan kechirgan voqea-hodisalar haqida hikoya qiladi. Kitob 25 ta qisqa hikoyadan iborat bo’lib, har bir hikoyada muallif o’zining bemorlar bilan bo’lgan muloqotlari, tibbiyot sohasidagi muammolar va shaxsiy hayotidagi qiyinchiliklarni samimiy tarzda bayon etadi.
Henri Marsh kitobida neyrojarrohlikning murakkab va mas’uliyatli ekanligini ta’kidlaydi. U miyaning nozik tuzilishi va uning sirlarini o’rganishga butun hayotini bag’ishlagan bo’lsa-da, har bir operatsiya noma’lum natijalar bilan yakunlanishi mumkinligini aytib o’tadi. Bemorlarning taqdiri shifokorning qo’lida bo’lgani uchun har bir qaror jiddiy oqibatlarga olib kelishi mumkin.
Kitob inson miyasi va asab tizimi kasalliklari bilan kurashishning murakkabligi va ayni paytda hayotiyligini ko’rsatib beradi. Marsh bemorlarning taqdirlari haqida hikoya qilar ekan, ularga nisbatan chuqur hamdardlik va g’amxo’rlik hissini namoyon etadi. U bemorlar va ularning oilalari bilan muloqotda bo’lishning qanchalik muhimligini ta’kidlaydi.
Muallif tibbiyot sohasida bemorlar bilan muloqotning ahamiyatini alohida ta’kidlaydi. U bemorlarning hissiyotlari va qo’rquvlarini tushunishga harakat qiladi, ularga dalda beradi va ishonch uyg’otadi. Shu bilan birga, shifokor sifatida u bemorlarning ahvoli va davolash usullari haqida xolis va haqqoniy ma’lumot berishga intiladi.
Shu bilan birga, muallif tibbiyot tizimidagi kamchiliklarni ham ro’y-rost ko’rsatib o’tadi. Shifokorlar va bemorlar o’rtasidagi munosabatlar, byurokratik to’siqlar, resurslarning yetishmasligi kabi muammolar haqida ochiq-oydin so’zlaydi. Marsh tibbiyotda mavjud bo’lgan tengsizlik va adolatsizlikni tanqid qiladi, sog’liqni saqlash tizimini yanada takomillashtirish kerakligini ta’kidlaydi.
Kitob nafaqat tibbiyot sohasida, balki keng o’quvchilar uchun ham qiziqarlidir. Unda inson hayotining qadr-qimmati, kasb etikasi, hayotning mazmuni kabi falsafiy mavzular haqida chuqur mulohazalar keltirilgan. Marsh o’z tajribasi va kuzatishlari orqali insonlarning murakkab taqdiri, umid va iztiroblari haqida teran fikrlarni bildiradi.
Muallifning samimiy va ochiq uslubi kitobni yanada jozibali qiladi. U o’z xatolarini, qo’rquvlari va iztiroblari haqida ochiq gapiradi, shifokorlik kasbi bilan bog’liq qiyinchiliklarni yashirmaydi. Bu esa o’quvchida ishonch uyg’otadi va kitobni o’qish davomida muallif bilan yaqindan tanishish imkonini beradi.
Xulosa qilib aytganda, “Ozor berma: Hayot, o‘lim va neyrojarrohlik” kitobini samimiylik, haqqoniylik va teran falsafiy mushohadalarga boyligini ta’kidlash mumkin. Kitob tibbiyot sohasida faoliyat yuritayotgan va bu sohaga qiziquvchilar uchun katta ahamiyat kasb etadi. Shu bilan birga, ushbu asar orqali o’quvchilar insonlarning murakkab taqdiri va hayot sinovlari haqida yanada ko’proq ma’lumot olishlari mumkin.
Muallif kitob davomida bir necha ibratli fikrlarni bildiradi. Masalan, u shunday deydi: “Jarrohlik – bu faqatgina kasb emas, balki hayot tarzi. U butun vujudingizni, fikrlaringizni va hissiyotlaringizni qamrab oladi.” Shuningdek, u tibbiyotdagi xatolar haqida shunday yozadi: “Biz shifokorlar xato qilmaslikka harakat qilamiz, ammo bu mumkin emas. Muhimi, xatolardan to’g’ri xulosa chiqarish va ularni takrorlamaslik.”
Yana bir iqtibos bemorlar bilan munosabat haqida: “Bemorlar bilan muloqot – bu tibbiyotning asosiy qismi. Agar siz bemor bilan yaxshi munosabat o’rnatmasangiz, eng zamonaviy texnologiyalar ham yordam bermaydi.” Marsh hayotning qadr-qimmati haqida esa shunday deydi: “Har bir inson – bu betakror shaxs, uning o’z tarixi, orzu-umidlari va qo’rquvlari bor. Biz shifokorlar bunga doimo hurmat bilan qarashimiz kerak.”
